Dedemin sabit ev telefonundan cep telefonuna geçmesinin en önemli sebebi kullanmamasına rağmen sabit hatlı telefona her ay fatura gelmesiydi... Mobil kontörlü hatta arandığında ücret gelmemesi ve belli zaman periyodunda istediği kadar kontör yüklenmesi ona hem ekonomik hem mantıklı gelmişti.
Salondan aniden telefona ulaşması için ekstra bir çabaya girmesine gerek kalmamıştı. Hatta telefonu açmayı kaçırdıysa kimin aradığını bile hızlıca bulabilecekti.
Başlarda telefonu kullanmak için özel bir kaygısı yoktu. Yoktu ama cep telefonu kullandığı andan itibaren ona ulaşma imkânı artmıştı. Artık sabah kahvedeyse de öğlenden sonra pazardaysa da akşam misafirdeyse de ona ulaşmak ve temel ihtiyaçlarından emin olmak başta kendini sonra tüm aileyi bir adım rahatlatmıştı.
Büyüklerimi rahmetle anıyorum...
Bir nesil ileri yaş yirmi yıl önce gözümüzün önünde sabit telefondan cep telefonuna geçişe adapte olurken yakın geçmişte bir nesil yaşlı da eski cep telefonlarından akıllı cep telefonlarına geçmeye uyum sağladı.
Çok yakın tarihte işte bu akıllı telefon kullanabilen genç ve orta yaş yaşlı grup pandemideki sosyal yoksunluklarını tolere etmekte daha başarılı oldular. Sokağa çıkmanın yasak olduğu günlerde görüntülü arama ile ailemizi, büyüklerimizi, dostlarımızı görmek bayram ziyareti tadındaydı.
Maalesef daha ileri yaşlılar bu teknolojiye uyum sağlamakta aynı başarıyı gösteremeyerek zor geçen bir süreci daha zorlu yaşadılar. Sosyal yoksunluğun etkilerini hepimiz kendi çevremizde yaşadık. -Hala geçmiyor-
Şimdi sıra yapay zeka da!
Bu kadar hızlı gelişen bir yapay zekâ ekosisteminde ürünler her ne kadar doğrudan daha genç tüketici bir kitleyi hedeflese de fırsatlar ortaya çıkmıyor değil.
Bence bilgisayarı öğrenmek istemeyen bir gruptan ya da akıllı telefona geçişi kabul etmeyen bireylerde olmayın. Onlar bugün gerçekten zorlanıyorlar. Halen internet bankacılığı işlemleri/ online alışverişler/ e-nabız/ e-devlet işlemleri ile çok kısa sürede çözülebilecek işleri kuyruklarda hallediyorsanız işiniz zor...
O yüzden lütfen ChatGPT’ye bir merhaba deyin ve tanışın. Bu sohbet botunun gelişmiş versiyonları çok yakında yeni dostunuz olabilir. Sizler de her şey yolunda giderse yaşlanacaksınız. Robotlar şimdiden kendine yer edinmek için programlandı.
Mutlu ve sağlıklı yaşlanmak için ELLIQ’le zaman geçirip, ROBEAR’ın güçlü ve narin kolları sizi desteklemekte yardımcı olacaktır, Peppa ve Pepper insansı robotu eğlenceli sohbeti ile tanınıyor, My Spoon robotu beslenmenizi ve yemenizi doğrudan sizin ağız hareketlerinize göre yapmayı başarıyor ağzınızdakini bitirme ve çiğnemeniz konusunda da oldukça sabırlı görünüyor, ZORA yaşlı bakımevimizde fiziksel aktivite organizasyonlarında beni destekleyebilir gibi duruyor. Test aşamasında ve uygulamada olan birçok robot dostumuzu tanımaya devam edeceğiz burada tanıtamadıklarım üzülmesinler. Yapay zekâ modellerinin yaşlılar için olası faydalarını görmezden gelemeyiz, bence en önemlilerini sizlere sıraladım...
*Yaşlı bireyler, bilmedikleri konularda yapay zekâ modellerini kullanarak hızlı ve kolay bir şekilde bilgi edinebilirler. Yeni bir beceri geliştirmek veya yeni bir konu hakkında fikir edinmek için yapay zekâ modellerini kullanabilirler.
*Yapay zekâ modelleri ile iletişim kurarak yalnızlık hissini azaltabilecek keyifli vakitler geçirebilecektir. Yaşlılar kişisel ilgi alanları ve hobileri hakkında sohbet edebilecek, kendine uygun kitap önerileri, film tavsiyeleri veya herhangi bir konu hakkında konuşabilecektir.
*Uygulamalar; yaşlıların günlük aktivitelerini ve randevularını hatırlatmak için kullanılabilir. Yaşlı bireylerin ilaç saatlerini, rutin ve gerekli muayenelerini veya diğer önemli tarihleri sürekli düşünerek kafasını meşgul etmesine belki de gerek kalmayacak.
Sanal bakıcılarla günlük rutinleri takip edip görünümünüze, duygu durumunuza, ilgi alanlarınıza, gereksinimlerinize göre program oluşturmak çok yakın gelecekte farklı bir sosyal ve bakım kolaylığı imkânı yaratacaktır.
*Dostunuz sizin zihinsel olarak aktif kalmanıza da yardımcı olacaktır. Mantık yürütme, problem çözme ve anıları hatırlama gibi sizi geliştirecek önerileri olabilir.
*Sağlıklı yaşam tarzı önerileri veya tıbbi terimlerin açıklamaları gibi konularda bilgi sunabilir ve sizin sağlık bilincinizi yükseltebilir. Yaşlı bireylerin teknolojiyi nasıl kullanacaklarını öğrenmeleri ve kullanımının onların ihtiyaçlarına uygun şekilde yönlendirilmesi önemlidir.
Bu teknolojiye artan bakım maliyetleri ve ekonomik problemlerden dolayı geçmek zorunda kalacak gibi duruyoruz. Evde geçim derdinde olan yaşlılar evde genç yaşlılık döneminde bakıcının maliyetini emekli maaşları ile karşılamakta zorlanabilir.
Sanal dostunuz muhtemelen evde bakım personeli tutamadığınız/bulamadığınız yakın gelecekte size elinden gelebileceği teknolojide yardımcı olacak o yüzden şimdiden onlarla tanışın ve kendinizi tanıtın derim belki bu sayede ileride daha iyi anlaşırsınız...