Ekonomi haberlerini takip etmeyen kalmadı. Enflasyon rakamları günlük hayatımızın bir parçası oldu. Her koşulda, her yaşta hayatımızı etkiliyor. Emeklinin, işçinin, memurun gözü zam haberlerinde. Böyle zamanlarda, böyle kaygılarda insan kendini, kendi geleceğini çok düşünemez oluyor. Günü kurtarmakla geçen karmaşada yaşlılık ile ilgili planlar aksıyor.
Ne kadar önemseyemediyseniz de bir an önce sağlık alışkanlıklarınızı iyi yönde geliştirmezseniz geç kalacaksınız. Yaş geçti demeyin, bugünden itibaren sağlıklı yaşlanın...
Yaşlanmak yaşam boyu devam eden bir süreçtir. Ayrıcalıktır. Geçen yıllarda hayatın diğer evrelerini yaşayabilen şanslı bireyler olduğunuzu/olabileceğinizi unutmayın.
Kendinize, çevrenize, yaşlınıza, yaşlılığınıza yatırım yapın!
İşte size yatırım tavsiyesi
"Egzersiz yap, beslenmene dikkat et, kendini önemse"
Sağlıklı yaşlanmanın, sağlıklı ve zinde olmanın şu an için kabul edilen formülü; dengeli beslenmek, egzersiz yapmak, sosyal ilişkileri korumak, rutin sağlık kontrollerini aksatmamaktır. Kronik hastalıkların birçoğu sağlıksız beslenme ve hareketsiz yaşam tarzı ile doğrudan ilişkilidir.
Tavsiye 1 Egzersiz yap!
Çocuklarınızı sportif faaliyetlere yönlendirmiyorsanız, gençler olarak kendi isteğinizle aktif sportif faaliyetlere katılmıyorsanız, erişkin ve yoğun olduğunuzu düşündüğünüz dönemlerde en azından yürüyüş yapmayı başaramıyorsanız, ileri yaşlarda yaşınızı bahane ederek günlük işlerden elinizi eteğinizi çektiyseniz durumlar kötü.
Yaşı ne olursa olsun sağlıklı bir birey için Dünya Sağlık Örgütü’nün egzersiz önerisi haftada en az 5 gün toplamda 150 dakika orta şiddette veya haftada 75 dakika yüksek şiddette egzersiz veya bu ikisinin kombinasyonu şeklindedir.
Çevremizdeki yaşlılar fiziksel kapasitelerini arttırmak adına teşvik edilmelidir. Geçmiş hayatında yaptığınız sporları düzenli tekrar edebileceğiniz gibi yeni fikirler konusunda gerek sosyal ortam sağlanarak grup halinde gerekse bireysel yapılabilecek faaliyetler tespit edilerek yapılmalıdır.
Tavsiye 2 Beslenmene dikkat et!
Her yaş grubunda beslenmede dikkat edilmesi gereken temel öğeler vardır.
Üzerine konuşulacak çok şey var! Takip ettiğim hastalarımın çoğu yaşlı, önerim onlara ama unutmayın bu işler gençlikte başlamalı.
Doğru beslenme sadece doymak için değil fiziksel kapasiteyi korumak, hastalık durumlarında güçlü kalmak, kabızlık gibi sorunlarla başa çıkabilmek için gereklidir.
Yaşlı bir bireyin en önemli besin öğesi sudur. Günde en az 1.5-2 litre su tüketilmelidir. Su alımı cildi nemlendirecek, barsak çalışmasını dengeleyecek, idrar yolunu aktif tutacak ve yaşlının formunu korunmasını sağlayacaktır.
Karbonhidratlar, tahıllar, ekmek önemli besin öğeleridir günlük gıda ihtiyacının yarısından fazlasını oluşturur. Protein alımı en az günlük iki porsiyon olacak şekilde planlanmalıdır.
Günlük hayatında yaşlıların rutin beslenme dengesinin gençlik alışkanlıklarına göre komple hızlıca değiştirilmesi beklenmemelidir. Yaşlının önceki beslenme alışkanlıkları da göz önünde bulundurularak doğru beslenmeye adaptasyonu için çaba harcanmalıdır.
Yağ kısıtlanması, su alımının artması, lifli gıdaların beslenmeye eklenmesi gerekmektedir. Öğünler sıklaştırılmalıdır. Sindirim yavaşlaması, asiditenin azalmasına bağlı gelişebilecek reflü için önlem almalı, yapabiliyorsa yürüyüşle, yapamıyorsa 45 dereceye yakın yemek sonrası dinlenme açılarıyla oturulmalıdır.
Tavsiye 3 Kendini önemse!
Sosyal çevrenizde aktif kalmayı önemseyin. Yapmak istediklerinizi yapın. Ülkemizde yaşlı bireylerin en önemli mutluluk kaynağının aileleri olduğunu unutmayın. Yaşlılarınızı yalnız bırakmayın!
Aşılarınızı ve taramalarınızı aksatmayın. Yıllardır hiç doktora gitmemek başarı değildir. Belki de erken tanı ile önlenebilecek bir durumu kaçırıyorsunuz. Ne mutlu taramalarınızı ve kontrollerinizi aksatmadan geçen sağlıklı sürece.
65 yaş üstü bireyler hastalığı olmayan durumlarda ve herhangi bir şikayeti yoksa ; tansiyon hastalığı açısından 2 yılda 1 , kolesterol hastalığı için 5 yılda 1 , obezite ya da beslenme bozukluğu açısından yıllık vücut kitle indeksi takibi önerilmektedir.
Herhangi bir tanı yoksa 40 yaş üstü bireylerde 3 yılda 1 şeker taraması önerilmektedir.
Kanser taramaları için 40 yaş üzeri kadınlar meme kanseri açısından yıllık taranmalıdır, yumurtalık ve rahim ağzı kanseri açısından kadın hastalıkları kontrolü planlanmalı, erkeklerde prostat kanseri için 1-2 yılda 1 tarama planlanmalı, 50 yaş sonrası kolon kanseri taraması için yıllık gaitada kan tahlili ve 10 yılda bir kolonoskopi önerilmektedir.
Bu tavsiyelere uyarak sağlık ve bakım maliyetlerini öteleyerek ya da azaltarak kendiniz için iyi bir yatırım yapacağınıza emin olabilirsiniz.